Takım tezgahları nelerdir, ne işe yarar, nasıl çalışır
Takım tezgahları parçanın veya kesici ucun, bazı durumlarda ise her ikisinin hareket ettirilmesi(simultane hareket) ile talaş kaldırarak veya talaşsız olarak parçaya şekil verilmesidir.
Bir önceki yazımızda Talaşlı imalatın temel kavramları ve gerekliliği üzerinde durmuştuk. Takım tezgahları yazımızda ise bunu hem pekiştirecek, hem de talaşlı imalata alternatif yöntemlere değineceğiz. Genel itibari ile takım tezgahlarına örnek verecek olursak, matkap tezgahı, universal torna ve frezeler, cnc frezeler, şerit ve dairesel testere tezgahları, planya, vargel vb.. şeklinde örnekleri genişletebiliriz. Bunun yanı sıra talaş kaldırmadan üretim yapabilen, takım tezgahlarıda bulunmaktadır. Pres, haddeleme vb. tezgahlar şeklinde genişletilebilir örnekler vardır.
Takım tezgahlarının geçmişi, kesin tarih belli olmamakla beraber Milattan öncesine dayanmaktadır. O zamanlardan, günümüzde kadar, temel mantık aynı kalmak kaydı ile çeşitli varyasyonlarla geliştirilmiştir. Günümüzde tam otomatik olarak neredeyse bütün takım tezgahlarını görmek mümkündür.
Meslek gözetmeksizin, halk arasında en yaygın bilinen takım tezgahları, torna, freze, matkap ve testere tezgahlarıdır. Bu tezgahların detaylarına daha sonra detaylı olarak değineceğiz. On bilgi verecek olursak;
En yaygın takım tezgahları
Torna tezgahları; iş parçasının dönmesi suretiyle, sabit bir takımın temelde iki eksende x ve z olarak ilerleyerek, talaş kaldırması işlemidir. Genel de dairesel malzemelere şekil vermek için kullanılır. Zaman zaman kare malzemeler içinde kullanılması mümkün olmaktadır.
Freze tezgahı; İş parçasının sabitlenmesi sureti ile, kesici takımın dönerek, iş parçasından talaş kaldırdığı sistemdir. En temel hali ile kafa sadece z ekseninde hareket eder, iş parçası ise x ve y eksenlerinde hareket ederek, iş parçası üzerinden talaş kaldırılması sağlanır.
Matkap tezgahları; İş parçasındaki delik delinecek konumun markalama yöntemi ile belirlenerek daha sonra markalı noktadan istenen bir çapta delik delinmesini sağlayan tezgahlardır. Bu tezgahlarında çeşitleri mevcuttur. Bazı tezgahlarda x ve y de hareket edebilen tabla bulunurken, bazılarında delik konumu, sadece ana tabla döndürülerek ve iş parçası hareket ettirilerek belirlenmektedir.
Testere tezgahları: Bir parçanın istenen ölçüde dairesel ve şerit testere mekanizmalarından oluşan sistemlerde kesilmesini sağlayan sistemlerdir.
universal torna, universal freze, testere tezgahı, matkap tezgahı
2,509 total views, 4 views today
